Sürdürülebilir Çeviri anketimizde sizlerden “Upcycling” terimi üzerine fikirlerinizi almıştık.

“Upcycling”, kullanım ömrünü tamamlamış malzemeleri yeni, farklı ve yüksek kaliteli bir başka ürüne yaratıcı bir şekilde dönüştürmektir. Geri dönüşüm aynı nesnenin daha düşük dereceli bir versiyonunun oluşturulmasıyken “upcycling” eski malzemeyi başka bir işlev yüklemek suretiyle geri kazandırmaktır. Örneğin bir konserve kutusunu yeniden işleyerek hammaddeye dönüştürmek ve ambalaj üretmek geri dönüşüm; aynı konserve kutusunu onarıp boyamak ve çiçek saksısı olarak kullanmak ise “upcycling” olarak adlandırılır. “Upcycling” terimini Türkçe bir konuşmada kullanmak isterseniz nasıl ilerlerdiniz?”

1 Kasım-8 Kasım 2024 tarihleri arasında 1 hafta süren ve 84 katılımcının oy kullandığı anketimizin sonuçlarına göre İleri dönüşüm için %70, Üst dönüşüm için %19 ve Yaratıcı geri dönüşüm için %8 oy kullanıldı. Katılımcıların %2’si ise yorumlarda farklı alternatifler sundu.

“Katma Değerli Geri Dönüşüm” karşılığının makul olduğunu düşünen bir kişi, önerdiği karşılığı uzun bulmasına rağmen anlamın daha iyi aktarıldığını belirtti. Bir başka katılımcı ise “Yenikullanım” karşılığını önerdi.

Sonuç olarak alternatif sunanların, terimleri semantik açıdan değerlendirerek “anlamı aktarma”yı öncelediklerini söyleyebiliriz.

Uzman Görüşümüz

Sürdürülebilir Çeviri olarak ana hedefimiz, uzman çevirmenlerden oluşan ekibimizle sürdürülebilirlik alanındaki terimlerin Türkçeye kazandırılmasını sağlamaktır. İngilizce terimlerin dilimizde yaygınlaşmasına karşı, bu kavramlara Türkçe karşılıklar bularak dilimizin zenginleşmesine katkıda bulunmayı amaçlıyoruz. Bu çaba, hem hedef kitle için terimlerin daha anlaşılır hale gelmesini sağlıyor hem de Türkçe’nin bilimsel ve teknik alanlarda gelişimine destek oluyor. Çeviri sürecinde hassasiyet ve özenle çalışarak, terimlerin doğru bir şekilde Türkçeleşmesini ve anlaşılır olmasını gözetiyoruz.

“Upcycling” teriminde de “up-” ön eki düşünmemiz gereken başlıca noktalardan biri. Bu ön ekin kelimeye verdiği olumlu anlamı korumak ve dönüşüm sürecinin verimliliğini vurgulamak, terimin Türkçeleşmesindeki belki de en önemli husus. Üst dönüşüm ifadesi hiyerarşik bir çağrışım yaptığı, yaratıcı dönüşüm ifadesi de beklenti yarattığı için bu iki ihtimalin eksik kaldığını söyleyebiliriz. Bu anlamda ileri dönüşüm ifadesinin hem geri dönüşüm göndermesini koruduğunu hem de olumlu anlamı bozmadığını söylemek mümkün.

Tüm bunları göz önünde bulundurduğumuzda çevirmenler olarak yine zor kararlar verdiğimiz süreçlerden birini yaşadık. Kelimelerin dillerdeki bağlamlarını okumanın, bu bağlamları aktarmak için alternatif yollar bulmanın ne kadar önemli olduğunu bir kez daha görmüş olduk. Bu doğrultuda amacımızı bir kez daha hatırlayarak sürdürülebilirlik terimlerini doğru anlayıp Türkçeye doğru aktarmak için kritik düşünme çalışmalarımıza sıkı sıkıya sarıldık.

Siz de her cuma saat 14:00’de düzenli olarak yayınladığımız haftalık terim anketlerimizde oy kullanmak ve aktif tartışmalara katılıp fikirlerinizi sunmak için Linkedin yahut Sürdürülebilir Çeviri “Anketler” sayfamız üzerinden bizleri takip etmeye devam edebilirsiniz!